Adenoidektomiya
Adenoidektomiya – udlaq badamcıqlarının (adenoidlərin) cərrahi yolla çıxarılması əməliyyatıdır. Adenoidlər burunla boğazın arxa hissəsində yerləşən limfoid toxumalardır və uşaqlarda immun sistemin bir hissəsi kimi fəaliyyət göstərirlər. Lakin böyüdükdə və tez-tez iltihablandıqda tənəffüsə, nitqə, yuxuya və ümumi inkişafına mənfi təsir göstərə bilər.
Əməliyyat kimlərə tövsiyə olunur?
Aşağıdakı hallarda adenoidektomiya tövsiyə oluna bilər:
- Uşaqlarda davamlı ağızla nəfəs alma
- Burun tutulması və xroniki burun axıntısı
- Tez-tez təkrarlanan qulaq infeksiyaları (otit)
- Eşitmə zəifliyi və orta qulaqda maye toplanması
- Yuxu zamanı xoruldama və nəfəs dayanması (apnoe)
- Nitq inkişafında gecikmə və ya tələffüz problemləri
- Davamlı və müalicəyə tabe olmayan adenoid iltihabı
Adenoidlər nə zaman problem yaradır?
Adenoidlər adətən 2–6 yaş arasında aktiv olur və sonra kiçilməyə başlayır. Lakin bəzi uşaqlarda bu toxuma:
- Normadan artıq böyüyür.
- İltihablanaraq daima infeksiya mənbəyinə çevrilir.
- Yaxınlıqdakı qulaq və burun strukturuna mənfi təsir göstərir.
- Bu hallarda cərrahi müdaxilə qaçılmaz olur.
Əməliyyat necə keçirilir?
- Əməliyyat ümumi anesteziya altında aparılır.
- Xüsusi ağızdan daxil olan alətlərlə adenoid toxuması çıxarılır.
- Dəriyə və ya xarici görünüşə heç bir kəsik vurulmur.
- Prosedur adətən 15–30 dəqiqə davam edir.
- Uşaq əməliyyatdan bir neçə saat sonra və ya növbəti gün evə buraxıla bilər
Sağalma müddəti necə keçir?
- Əməliyyatdan sonra boğazda az miqdarda ağrı və narahatlıq ola bilər.
- Uşağa ilk günlərdə yumşaq və ilıq yeməklər verilməlidir.
- Güclü fiziki aktivlikdən 1 həftə uzaq qalmaq məsləhətdir.
- Tam sağalma 5–7 gün ərzində baş verir
Uşağın nəfəsi rahatlaşır, xoruldama və qulaq problemləri azalır.
Adenoidektomiyanın üstünlükləri:
- Burunla nəfəs alma bərpa olunur.
- Gecə yuxusu və ümumi inkişaf yaxşılaşır.
- Nitq və eşitmə problemləri azalır.
- Orta qulaqda maye yığılması və otitlərin qarşısı alınır.
- Ümumilikdə uşağın keyfiyyətli həyat səviyyəsi yüksəlir.
1. Adenoidlər çıxarıldıqdan sonra immunitet zəifləyərmi?
- Xeyr. Adenoidlər çıxarıldıqda immun sistem ümumi fəaliyyətini qoruyur. Digər limfoid toxumalar bu funksiyanı kompensasiya edir.
2. Əməliyyat neçə yaşdan etibarən edilə bilər?
- Ən çox 2 yaşdan sonra tövsiyə olunur. Əgər uşaqda ciddi tənəffüs çətinliyi varsa, daha erkən də aparıla bilər.
3. Əməliyyat ağrılıdırmı?
- Əməliyyat zamanı ağrı hiss olunmur. Sonrasında yüngül boğaz ağrısı ola bilər, lakin tez keçib gedir.
Əməliyyat kimlərə tövsiyə olunur?
Aşağıdakı hallarda adenoidektomiya tövsiyə oluna bilər:
- Uşaqlarda davamlı ağızla nəfəs alma
- Burun tutulması və xroniki burun axıntısı
- Tez-tez təkrarlanan qulaq infeksiyaları (otit)
- Eşitmə zəifliyi və orta qulaqda maye toplanması
- Yuxu zamanı xoruldama və nəfəs dayanması (apnoe)
- Nitq inkişafında gecikmə və ya tələffüz problemləri
- Davamlı və müalicəyə tabe olmayan adenoid iltihabı
Adenoidlər nə zaman problem yaradır?
Adenoidlər adətən 2–6 yaş arasında aktiv olur və sonra kiçilməyə başlayır. Lakin bəzi uşaqlarda bu toxuma:
- Normadan artıq böyüyür.
- İltihablanaraq daima infeksiya mənbəyinə çevrilir.
- Yaxınlıqdakı qulaq və burun strukturuna mənfi təsir göstərir.
- Bu hallarda cərrahi müdaxilə qaçılmaz olur.
Əməliyyat necə keçirilir?
- Əməliyyat ümumi anesteziya altında aparılır.
- Xüsusi ağızdan daxil olan alətlərlə adenoid toxuması çıxarılır.
- Dəriyə və ya xarici görünüşə heç bir kəsik vurulmur.
- Prosedur adətən 15–30 dəqiqə davam edir.
- Uşaq əməliyyatdan bir neçə saat sonra və ya növbəti gün evə buraxıla bilər
Sağalma müddəti necə keçir?
- Əməliyyatdan sonra boğazda az miqdarda ağrı və narahatlıq ola bilər.
- Uşağa ilk günlərdə yumşaq və ilıq yeməklər verilməlidir.
- Güclü fiziki aktivlikdən 1 həftə uzaq qalmaq məsləhətdir.
- Tam sağalma 5–7 gün ərzində baş verir
Uşağın nəfəsi rahatlaşır, xoruldama və qulaq problemləri azalır.
Adenoidektomiyanın üstünlükləri:
- Burunla nəfəs alma bərpa olunur.
- Gecə yuxusu və ümumi inkişaf yaxşılaşır.
- Nitq və eşitmə problemləri azalır.
- Orta qulaqda maye yığılması və otitlərin qarşısı alınır.
- Ümumilikdə uşağın keyfiyyətli həyat səviyyəsi yüksəlir.
1. Adenoidlər çıxarıldıqdan sonra immunitet zəifləyərmi?
- Xeyr. Adenoidlər çıxarıldıqda immun sistem ümumi fəaliyyətini qoruyur. Digər limfoid toxumalar bu funksiyanı kompensasiya edir.
2. Əməliyyat neçə yaşdan etibarən edilə bilər?
- Ən çox 2 yaşdan sonra tövsiyə olunur. Əgər uşaqda ciddi tənəffüs çətinliyi varsa, daha erkən də aparıla bilər.
3. Əməliyyat ağrılıdırmı?
- Əməliyyat zamanı ağrı hiss olunmur. Sonrasında yüngül boğaz ağrısı ola bilər, lakin tez keçib gedir.
